T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı: E-98547999-010.99-89946284
Konu: 4/1-(a) ve 4/1-(b) Kapsamında Gelir/Aylık Alanların 2024/Ocak Artışları
Tarih: 12.02.2024
GENEL YAZI
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 55’inci ve geçici 1’inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince bu Kanun ve Kanunla mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre bağlanan gelir ve aylıkların artırılması ve alt sınır aylıkları, 82’nci maddesine göre günlük prime esas asgari ve azami günlük kazanç miktarları, geçici 4’üncü maddesine göre belediye başkanlarına ödenen tazminatları, 667 sayılı KHK kapsamında vazife malullüğü aylığı bağlananlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara ödenecek bakım ücreti ile 5454 sayılı Kanunun 1’inci maddesine göre yapılan ek ödemeler ve 2022 sayılı Kanuna göre ölüm gelir ve aylığı alan çocuklara yapılan fark ödemeleri 2024 yılı Ocak-Haziran dönemi için aşağıdaki usul ve esaslar doğrultusunda yapılacaktır.
1) Güncelleme katsayısı;
Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları yönünden özel sektör için 01.01.2024, kamu sektörü için 15.01.2024 tarihinden sonra tahsis talebinde bulunan sigortalılara bağlanacak aylıklarda kullanılacak güncelleme katsayısının hesaplanmasında; gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızının (GH) her yıl 1 Nisan’da açıklanması nedeniyle GH açıklanana kadar 2023 yılı en son temel yıllı tüketici fiyatları endeksindeki (TÜFE) artış oranının bir önceki yılın Aralık ayına göre değişiminin (2023 yılı yıllık TÜFE oranının) %64,77 olması nedeniyle, Nisan/2024 ayına kadar hesaplanan aylıklarda güncelleme katsayısı 1,6477 olarak dikkate alınacaktır.
2) 5510 sayılı Kanunun 55’inci ve geçici 1’inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince bu Kanun ve Kanunla mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre bağlanan gelir ve aylıkların artırılması ve alt sınır aylıkları;
5510 sayılı Kanunun 55’inci maddesinde bağlanan gelir ve aylıkların her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı kadar arttırılarak ödeneceği öngörüldüğünden 2023/Temmuz-Aralık süresi TÜFE oranı %37,57 olarak belirlenmiş ve Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerinin 2024 yılı Ocak dönemi gelir ve aylıkları bu oran esas alınarak ödenmiştir.
Diğer taraftan, 03.02.2024 tarih ve 32449 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7495 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 102’nci maddesi gereğince, Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine; 2024 yılı başından önce bağlanmış gelir ve aylıklar ile 2024 yılında bağlanacak malullük, yaşlılık veya ölüm aylıklarının bu
Kanunun 27’nci, 29’uncu, 33’üncü ve geçici 2’nci maddelerine göre 2024 yılı Ocak ayı itibarıyla hesaplanan aylık tutarları dosya bazında ödenmesi gereken miktar esas alınmak kaydıyla 2024 yılı Ocak ayından geçerli olmak üzere % 49,25 oranında artırılacağı,
Birinci fıkrada belirtilen şekilde artırılan gelir ve aylıkların, 2024 yılı Ocak ayında bu maddede belirtilen artış dışında 55’inci maddeye göre ayrıca artırılmayacağı,
hüküm altına alınmıştır.
Bu nedenle, 2024 yılı Ocak ödeme döneminde Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine %37,57 oranı esas alınarak ödenen gelir ve aylıklar %49,25 artış oranına göre yeniden hesaplanarak 2024 yılı Ocak ödeme dönemi için geçmişe dönük fark ödemesi yapılmıştır.
Buna göre, 2024 yılı Ocak ödeme döneminde %49,25 oranına göre;
a) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce bağlanan ölüm gelir/aylıkları ile Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük ve yaşlılık aylığı almakta iken Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklar aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
b) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra çalışırken ölen sigortalıların hak sahipleri ile Kanunun yürürlük tarihinden sonra malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmış durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklar sigortalı aylığını geçemeyecek şekilde aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
c) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalının sadece 2000 yılından sonra hizmetlerinin bulunması (4447 sayılı Kanuna göre aylık bağlama sistemi + 5510 sayılı Kanuna göre aylık bağlama sistemi) halinde hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıkları sigortalı aylığını geçemeyecek şekilde aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
d) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce ölen sigortalıların hak sahiplerine 4447 sayılı Kanuna göre bağlanacak ölüm geliri aşağıda belirtilen miktarlardan az olamayacaktır.
01.01.2024 tarihinde geçerli olan asgari günlük kazanç 666,75 TL olduğundan alt sınır geliri: 666,75 x 30 x % 35 = 7.000,88 TL’dir.
İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından bağlanacak ve son takvim ayı;
– 2024/Ocak-Aralık olan gelirlerde, sigortalının başkasının bakımına muhtaç olması durumunda, bağlanacak gelir 666,75 x 30 x % 85 = 17.002,13 TL’den,
az olmayacaktır.
Ayrıca, 2024 yılı Ocak ödeme döneminde Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı ve hak sahiplerine %37,57 oranına göre hesaplanan hak sahibi alt sınır tutarlarına ilişkin tablo genel yazı ekindedir.
3) 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesine göre günlük prime esas asgari ve azami günlük kazanç miktarları;
4857 sayılı İş Kanununun 39’uncu maddesine göre Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen bir günlük asgari ücret; 16 yaşından küçükler ve büyükler için 01.01.2024-31.12.2024 tarihleri arasında günlük 666,75 TL olarak belirlenmiştir.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 82’nci maddesi gereğince, 16 yaşından küçük olanlarda dahil olmak üzere 01.01.2024-31.12.2024 tarihleri arasında prime esas kazancın alt sınırı 666,75 TL, üst sınırı ise asgari günlük kazancın 7,5 katı olan 5.000,63 TL’dir.
Diğer taraftan, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25’inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin, yaş durumlarına göre asgari ücretlerinin %50’si sigorta primlerinin hesabına esas tutulmaktadır.
Buna göre, aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilerin prime esas kazançları; 01.01.2024-31.12.2024 tarihleri arasında 333,38 TL olarak uygulanacaktır.
Öte yandan, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları yönünden tahsis talebinde bulunan sigortalıların;
– Özel sektör için 01.01.2024-31.12.2024 süresi prime esas kazanç alt sınırı 240.030,00 TL, üst sınırı 1.800.225,00 TL olarak,
– Kamu sektörü için 15.01.2024-14.01.2025 süresi prime esas kazanç alt sınırı 240.030,00 TL, üst sınırı 1.800.225,00 TL olarak, dikkate alınacaktır.
Ayrıca, asgari ücret tutarının 01.01.2024 tarihinden itibaren yeniden belirlenmesi nedeniyle ödemeler sisteminde;
– Kamu sektörü için 15.07.2023-14.01.2024 süresi prime esas kazanç alt sınırının 83.561,40 TL, üst sınırının 626.710,50 TL olarak,
dikkate alınacaktır.
4) 01.01.2024-30.06.2024 döneminde aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı 0,760871 olarak belirlenmiştir.
5510 sayılı Kanun ile bu Kanunla mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı kanunlara göre aylık ve gelir olarak her ay ödenecek tutarlara göre,
– 2024 yılının ilk altı aylık döneminde yapılacak ek ödemenin bir aylık tutarı, her bir aylık veya geliri;
– 7.135,19 TL (dahil) ve daha az olanlar için gelir ve aylık tutarlarının %5’i,
– 7.135,19 TL’den fazla olanlar için gelir ve aylık tutarlarının %4’ü, üzerinden hesaplanacaktır.
5) 2022 sayılı Kanun gereğince ölüm gelir ve aylığı alan çocuklara yapılan fark ödemeleri;
5510 sayılı Kanun ile bu Kanunla mülga 506 ve 2925 sayılı kanunlara göre aylık ve gelir almakta olan yetim çocuklara 2022 sayılı Kanun gereğince yapılacak fark aylık ödemelerinde aylıklarının, 01.01.2024-30.06.2024 tarihleri arasında özürlülük dereceleri;
– %70 ve üzerinde olduğu tespit edilenlerde;
– 01.01.2024-30.06.2024 süresi için, 5253 x 0,760871 =3.996,86 TL’nin,
– % 40 ile % 69 arasında olanlar ile 18 yaşından küçük olup, özürlülük derecesi % 40 ve üzeri olanlara ise,
– 01.01.2024-30.06.2024 süresi için, 3502 x 0,760871 =2.664,57 TL’nin,
altında olması halinde, aradaki fark kadar aylıklarına ilave ödeme yapılması gerekmektedir.
6) Geçici 4’üncü maddesine göre belediye başkanlarına ödenen tazminatlar,
Memur maaş katsayısının 01.01.2024-30.06.2024 süresi için 0,760871 olarak belirlenmesi nedeniyle belediye başkanlarına, belediye başkanlığı niteliğine göre aylıklarla birlikte ödenecek makam/temsil/görev tazminat tutarları aşağıda belirtilmiştir.
– 01.01.2024-30.06.2024 süresi için,
Net asgari ücret: 17.002,00 TL.
Bakım ücreti: 17.002,00 TL x 2 = 34.004,00 TL olacaktır.
8) 5510 sayılı Kanunun ek 19’uncu maddesinde yapılan düzenleme ile 5510 sayılı Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında, 08.02.2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1’inci maddesi uyarınca yapılacak ek ödeme dahil 10.000,00 TL’den (ek ödemesiz 9.615,38 TL) az olamayacağı öngörüldüğünden, bu kapsama giren aylıklar 2024 Ocak ödeme döneminden itibaren yeni belirlenen tutar üzerinden ödenecektir.
9) 2024 yılında malullük sigortasından tahsis talebinde bulunan sigortalılar ile ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak aylıklara uygulanacak alt sınır aylıklarının 4/1-(a) kapsamında bağlanan aylıklar için 2.327,81 TL, 2925 sayılı Kanuna göre 1.964,73 TL, 4/1-(b) kapsamında bağlanan aylıklar için 2.789,28 TL, 2926 sayılı Kanuna göre 2.204,31 TL olarak esas alınması gerekmektedir.
10) Cenaze ödeneği;
2024 yılı için öngörülen cenaze ödeneği miktarı 3.385,00 TL’dir.
11) 2024 yılı ilk dönem için uygulanacak memur taban aylık katsayısı; 11,909083 olacaktır.
12) 4/1-(a) veya 4/1-(b) kapsamındaki sigortalı veya hak sahiplerine 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre bağlanacak aylıklarda alt sınır aylığı uygulaması;
2330 sayılı Kanuna ve 667 KHK’ya göre ödenen aylıklarda dosyadaki ilk gelir/aylık başlangıç tarihi 01.01.2024-30.06.2024 tarihleri arasında olanlar için kişinin öğrenim durumu ve maluliyet derecesi dikkate alınarak ekli tablolar kullanılacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
İsmail ERTÜZÜN
Kurum Başkanı a.
Kurum Başkan Yardımcısı