Tarih : 29.02.2024
Sayı :ADEN/2024-3
Konu : Gelir Vergisi Matrahından İndirilecek Hayat/Sigorta Primleri Rehberi – 2023 Gelirleri
2023 takvim yılı gelirlerinin beyanına yönelik olarak mükelleflerimizin yıllık gelir vergisi beyannamesini verirken yararlanmaları amacıyla hazırlanan Gelir Vergisi Matrahından İndirilecek Hayat/Sigorta Primleri Rehberi yayınlandı.
GİRİŞ
Gelir Vergisi kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre hayat/şahıs sigorta prim ödemelerinin yıllık gelir vergisi matrahının tespitinde beyan edilen gelirlerden indirilebilmesi mümkündür.
İndirimlerden, ticari, zirai ve serbest meslek kazancı, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratları dolayısıyla yıllık gelir vergisi beyannamesi veren mükellefler yararlanabilmektedir.
İndirimlerin yapılabilmesi için gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen bir gelirin bulunması ve gerekli şartların yerine getirilmesi gerekir.
Gelir Vergisi Kanununun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendine göre ise vergiye tabi ücret matrahının tespitinde, hayat/şahıs sigortaları için ödenen primler, belirli şartlar dahilinde ücret matrahından indirilebilmektedir.
Bu Rehberde; Gelir Vergisi Kanununa göre, gelir vergisi matrahının tespitinde hayat/şahıs sigorta primlerinin, gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen gelirden indirilebilmesine ilişkin açıklamalara ve örneklere yer verilmiştir.
1. Gelir Vergisi Matrahından İndirim Konusu Yapılabilecek Sigorta Primleri ve İndirim Oranları Nelerdir?
» Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si,
» Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin %100’ü,
gelir vergisi matrahından indirim konusu yapılabilir.
2. Hayat/Şahıs Sigorta Primlerinin Gelir Vergisi Matrahından İndirilebilmesinin Şartları Nelerdir?
Sigorta primlerinin indirilebilmesi için;
» Beyan edilen gelirin %15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmaması,
» Sigortanın Türkiye’de yerleşik ve merkezinin Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması,
» Prim tutarlarının gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olması,
» Mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocukları için yapılması,
gerekmektedir.
**“Çocuk” veya “küçük çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.
3. Sigorta Primleri Gelir Vergisi Matrahının Tespitinde İndirime Nasıl Konu Edilebilir?
Sigorta primlerinin; mükellefin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına ait olması gerekmektedir. Eşlerin ve çocukların da ayrı gelir vergisi beyannamesi vermesi durumunda, eşlerin ve çocukların her biri beyan ettikleri gelirin %15’i ve asgari ücretin yıllık tutarı ile sınırlı olarak sigorta primlerini kendi verecekleri beyannameleri üzerinden indirime konu edebileceklerdir. İndirime konu birden fazla hayat/şahıs sigorta prim ödemesinin aynı takvim yılı içerisinde birlikte yapılması durumunda, prim ödemelerinin toplam tutarının beyan edilen gelirin %15’i ve asgari ücretin yıllık tutarı ile sınırlı olan kısmı, diğer şartların da sağlanması koşuluyla gelir vergisi beyannamesi üzerinden indirime konu edilebilecektir.
Sigorta prim ödemeleri, beyan edilen gelirin %15’i ve asgari ücretin yıllık tutarı ile sınırlı olarak beyanname üzerinden indirilmekte olup indirilemeyen kısım gelecek yıla devredilemez.
İndirim konusu yapılacak tutarın hesaplanmasında beyan edilen gelir, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan indirimler ve geçmiş yıl zararları düşülmeden önceki tutardır.
Kaynak: GİB
Saygılarımızla,
ADEN DENETİM(*) Sirkülerlerimizde yapılan açıklamalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, kesin işlem tesis etmeden önce uzmanlarımızdan görüş ve yönlendirme alınmasını önemle tavsiye ederiz. Bu sirkülerlerin amacı tek başına uygulamalara yön vermek olmayıp; mükelleflerimizin risk, fırsat ve değişiklikler hakkında güncel bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Yegâne kaynak olarak sirkülerlerimizdeki açıklamaların kullanılması halinde doğabilecek olası zararlardan ADEN DENETİM sorumlu olmayacaktır.